[Support UNAIDS] Các con đường lây truyền của HIV/AIDS

HIV lây truyền qua những con đường nào? KHÔNG lây truyền qua đường nào? Những ai có nguy cơ bị nhiễm HIV? làm thế nào để dự phòng lây nhiễm?

Trong bài viết này chúng tôi sẽ mang đến cho bạn những thông tin cơ bản nhất để giải đáp những câu hỏi trên.

CÁC ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN CỦA HIV

1. Đường tình dục:


- HIV xâm nhập cơ thể qua niêm mạc và vết sây xát li ti ở bộ phận sinh dục trong quá trình giao hợp.
- Quan hệ tình dục với nhiều người càng dễ có khả năng nhiễm HIV.
- Các bệnh lây truyền qua đường tình dục làm tăng khả năng lây nhiễm HIV và thúc đẩy nhanh quá trình nhiễm HIV sang giai đoạn AIDS.

2. Đường máu:
- Nhận máu do truyền máu và các sản phẩm của máu, ghép mô, ghép tạng của người nhiễm HIV.


- Tiêm chích có dùng chung bơm kim tiêm với người nhiễm HIV.
- Lây qua các dịch vụ y tế và dịch vụ xã hội như: phẫu thuật, nhổ răng,…

3. Mẹ bị nhiễm HIV có khả năng lây truyền cho con:


- Trong tử cung: qua bánh nhau.
- Trong khi sinh: qua dịch âm đạo
- Sau khi sinh: qua sữa mẹ


NHỮNG AI CÓ NGUY CƠ BỊ NHIỄM HIV

Tất cả mọi người đều có thể bị nhiễm HIV và mắc AIDS nếu có các hành vi không an toàn:
- Tiêm chích ma tuý, dùng chung kim tiêm, hay dùng những vật nhọn xuyên chích qua da như xâm trổ vào cơ thể mà không được tiệt trùng cẩn thận.
- Có quan hệ tình dục với người bị nhiễm HIV mà không dùng bao cao su đúng cách.
- Nhận máu và các sinh phẩm của người bị nhiễm HIV.


HIV KHÔNG LÂY TRUYỀN QUA

- Các tiếp xúc thông thường: cùng làm việc, ở chung nhà, cùng học, bắt tay, ôm hôn, thở chung không khí, ho, hắt hơi, nói chuyện, ngồi cạnh nhau.
- Dùng chung các dụng cụ ăn uống, cốc, chén, nhà vệ sinh, chậu tắm giặt, bể bơi và các dụng cụ lao động khác.
- Muỗi và côn trùng đốt hoặc các con vật cắn không làm lây nhiễm HIV.


DỰ PHÒNG LÂY NHIỄM HIV

1. Dự phòng HIV lây qua đường tình dục:
- Tiết dục: không quan hệ tình dục với bất kì ai khi chưa lập gia đình.
- Sống chung thuỷ: cả hai vợ chồng đều không bị nhiễm HIV và sống chung thuỷ với nhau. Không có quan hệ tình dục với người khác.
- Dùng bao cao su thường xuyên và đúng phương pháp khi quan hệ tình dục: dùng ngay từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc cuộc quan hệ tình dục.
- Phát hiện sớm, chữa kịp thời và triệt để, hiệu quả các bệnh lây truyền qua đường tình dục.


2. Dự phòng HIV lây qua đường máu:
Phòng tránh qua truyền máu, nhận tinh dịch, ghép tạng.
- Hạn chế các trường hợp truyền máu, chỉ định truyền máu.
- Xét nghiệm sàng lọc HIV để phát hiện HIV ở máu, tinh dịch, phủ tạng cảu người cho.
- Truyền máu tự thân.
Phòng tránh nhiễm qua các dụng cụ xuyên chích qua da hoặc khi chăm sóc người nhiễm HIV.
- Mọi dụng cụ xuyên chích qua da phải được tiệt trùng đúng quy định.
- Người nghiện chích ma tuý dùng kim tiêm sạch.
- Mang găng tay, kính bảo vệ mắt, khẩu trang khi cấp cứu hoặc chăm sóc người nhiễm HIV.


3. Dự phòng HIV lây qua đường mẹ truyền cho con:
Phụ nữ nhiễm HIV thì không nên mang thai vì sức khoẻ và tương lai của cả hai mẹ con:
- Thai có thể dị dạng, suy dinh dưỡng, chết lưu.
- Trẻ có thể bị nhiễm HIV.
- Trẻ có thể phát triển kém hơn bình thường, sớm bị mồ côi.
- Mẹ nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS và tử vong nhanh hơn.
Xét nhiệm HIV tự nguyện khi có ý định mang thai.
Nếu phụ nữ nhiễm HIV đã có thai:
- Cần khám thai và được tư vấn nếu muốn giữ thai.
- Sử dụng thuốc ARV có thể giảm đi 2/3 số trẻ lẽ ra có thể bị nhiễm HIV.
- Đẻ ở bệnh viện. Tránh chuyển dạ lâu. Có thể mổ lấy thai đường trên.


Nguồn tham khảo:
[1]. PGS.TS. Lê Diên Hồng, Chiến lươc toàn cầu phòng chống HIV/AIDS
[2]. Bài giảng HIV/AIDS, Cục phòng chống HIV/AIDS, Bộ Y tế
Tổng hợp: HoaBong + Baonguyentrang@JYJfamilyVN
Shared by: JYJFamilyVN
Take out with full credit.


Các bài viết trước:
Giới thiệu chung
1. Đôi nét về UNAIDS và UNAIDS Việt Nam
2. Những khái niệm cơ bản về HIV/AIDS